Kış lastiği zorunluluğu bu yıl 5 aya çıkarıldı ancak asıl mesele hâlâ aynı: Ceza mı caydırıcı, yoksa bilinç mi? Trafikte alınmayan küçük bir önlem, yüzlerce insanın hayatını etkileyebilecek büyük sonuçlar doğuruyor.
Her yıl olduğu gibi bu yıl da aynı tartışma yeniden kapımızda: Kış lastiği zorunluluğu. Aslında mesele sadece “lastik” değil; bir ülkenin trafik kültürü, sorumluluk bilinci ve kurallara yaklaşımıyla ilgili çok daha derin bir tabloyu gösteriyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın aldığı yeni kararla kış lastiği zorunluluğu 4 aydan 5 aya çıkarıldı. Yani 15 Kasım – 15 Nisan tarihleri arasında artık daha geniş bir süre boyunca ticari araçların kış lastiği takması şart. Uymayanlara ceza? 5.856 TL.
Peki sorun çözüldü mü? Elbette hayır.
Kuralın Konulması Güzel de… Anlayış Var mı?
Kış lastiği, özellikle 7 derecenin altındaki havalarda standart lastiğin yapamadığını yapıyor: Yol tutuyor. Fren mesafesini kısaltıyor. Kaymayı azaltıyor. En çok da ağır tonajlı araçlarda hayat kurtarıyor. Bu yüzden düzenlemenin süresinin uzatılması, teknik olarak doğru bir adım.
Ama bir başka gerçeğimiz daha var:
Bu ülkede her kural, ancak cezayla birlikte hatırlanıyor.
Yıllardır aynı manzaralar… Sis bastığında, yollar buz tuttuğunda, zincirsiz tırlar yokuşlarda kalır; sonra da arkalarına dizilen onlarca araç adeta bir zincirleme kazaya davetiye çıkarır. Oysa mesele sadece ceza olsaydı, bu tabloyu çoktan görmüyor olmamız gerekirdi.
“Hususi Araçlara Zorunlu Değil” Yanılsaması
Düzenleme şehirler arası ticari araçları kapsıyor. Kamyon, çekici, tanker, otobüs, kamyonet, minibüs, ticari otomobil… Hepsi kış lastiği takmak zorunda.
Peki özel araçlar?
Yılın bu döneminde herkesin dilinde aynı cümle:
“Bizimkine zorunlu değilmiş, gerek yokmuş.”
Sonra yağmur başlıyor, sıcaklık 5 dereceye düşüyor, bir bakıyoruz; standart lastiğin tutunamadığı zeminde araç kayıyor. Kural olmayabilir ama fizik kural tanımıyor. Uzmanların uyarılarında haklılık payı var: Zorunlu değil ama gerekli.
Fiyatlar da Kafa Karıştırıyor
Bir de işin maddi boyutu var. 2025 itibarıyla kış lastiklerinin fiyatı 2.000 TL’den başlayıp 15.000 TL’ye kadar çıkıyor. Lastik sökme-takma ücretleri bile 1.000–1.500 TL arasında. Üstüne bir de lastik otelleri…
Sürücü açısından kolay değil. Ekonomi ortada. Ama mesele yine dönüp dolaşıp şu soruya geliyor:
Kazanın maliyetini mi, lastiğin maliyetini mi karşılayacağız?
Bu Ülkede Kış, Trafikten Çok Karakter Testi
Türkiye’de kış lastiği sadece bir trafik uygulaması değil, bir karakter testidir.
Kimin gerçekten tedbirli olduğunu, kimin “bana bir şey olmaz”cı olduğunu, kimin kurala bir disiplin olarak baktığını gösterir.
Ceza 5.856 TL oldu diye herkes bir anda sorumluluk sahibi olmayacak. Ama en azından bu yıl denetimlerin artmasıyla daha bilinçli bir tablo görmeyi umut ediyoruz. Çünkü artık bir tırın rampada kayması sadece bir görüntü değil; yüzlerce insanın hayatına etki eden zincirleme bir sorun.
YORUMLAR