Dünya genelinde kadına yönelik şiddetle mücadele devam ederken, İspanya kadın cinayetlerini kayıt altına alan ilk ülke oldu. ABD’de ise, çoğunlukla cinsel taciz suçluları hapishaneden çıktıktan sonra GPS cihazıyla takip ediliyor. Türkiye ise geçtiğimiz günlerde, İstanbul’da 19 yaşındaki Semih Çelik’in Eyüpsultan’da Ayşenur Halil ve Fatih’te İkbal Uzuner’i katlettiği korkunç cinayetle sarsıldı. Bir gün öncesinde ise Beyoğlu’nda bir kadın sokakta iki erkeğin tacizine uğradı.
Türkiye’de de son zamanlarda artan kadın cinayetleri ve şiddet olayları toplumda büyük bir tedirginlik yaratıyor. “Anıt Sayaç” adlı dijital anıta göre, 2024 yılı başından bu yana Türkiye’de 319 kadın cinayete kurban gitti.
Dünya Genelinde Kadına Yönelik Şiddet ve Cinayet Verileri
UNODC’nin 2023 Kasım raporuna göre, 2022’de dünya genelinde 89 bin kadın ve kız çocuğu kasıtlı olarak öldürüldü; bu sayı, son 20 yılın en yüksek verisi olarak kaydedildi. Öldürülen kadın ve kız çocuklarının yüzde 55’i, yani 48 bin 800’ü, en yakınları tarafından öldürüldü. Bu da birçok kadın için evin güvenli bir yer olmadığını gözler önüne seriyor.
Veriler sadece cinayetlerle sınırlı değil. Dünyadaki her üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel ya da cinsel şiddete maruz kalıyor. Bu şiddet, partner şiddeti, cinsel taciz, insan ticareti ve zorla evlilik gibi birçok farklı şekilde kendini gösteriyor. Ayrıca, UNICEF’in verilerine göre, her 8 kadından biri 18 yaşına gelmeden tecavüze ya da cinsel saldırıya maruz kalıyor.
Kadın Cinayetlerinin En Yüksek Olduğu Bölgeler
Kadın cinayetlerinin en yüksek olduğu bölge Latin Amerika. Özellikle El Salvador, Jamaika ve Dominik Cumhuriyeti’nde kadın cinayetleri oranları oldukça yüksek. Güney Afrika da kadınların tehlikede olduğu bir diğer bölge. Burada her dört saatte bir kadın öldürülüyor. Meksika’da ise 2022 yılında neredeyse her gün 10 kadın cinayet sonucu hayatını kaybetti.
ABD ve Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele
ABD’de kadın cinayetleri oranı yüksek gelirli ülkeler arasında en üst sıralarda yer alıyor. Ayrıca, ABD’de 12 yaşın üzerindeki 433 bini aşkın kişi cinsel saldırıya uğruyor. Ülkede kadına yönelik şiddetle mücadelede “Kadına Yönelik Şiddet Yasası” büyük bir rol oynuyor. Bu yasayla mağdurlara koruma sağlanırken, failler ağır cezalarla karşı karşıya kalıyor. Ayrıca cinsel taciz suçluları, hapisten çıktıktan sonra GPS cihazları ile izlenebiliyor.
İspanya: Kadın Cinayetlerini Resmi Olarak Kaydeden İlk Ülke
İspanya, 2024 itibarıyla kadın cinayetlerini resmi olarak kaydeden ilk Avrupa ülkesi oldu. 2023 yılında 58 kadının öldürüldüğü İspanya’da, her kadın cinayeti özel komiteler tarafından inceleniyor ve raporlanıyor. Bu konuda oldukça katı yasalar bulunan ülkede, kadın cinayeti işleyenler en az 25-35 yıl hapis cezasına çarptırılıyor.
Meksika ve Kadına Yönelik Şiddet
Kadına yönelik şiddetin yüksek olduğu Meksika’da da ciddi adımlar atılıyor. 2012 yılında çıkarılan yasayla kadın cinayetlerine ağırlaştırılmış cezalar getirildi. Ülkede kadına yönelik şiddet olayları sıkça protesto ediliyor, kadın cinayetlerine karşı toplumsal farkındalık yaratılmaya çalışılıyor.
Kadına yönelik şiddet, sadece Türkiye’nin değil, dünyanın ortak bir sorunu olarak varlığını sürdürüyor. Bu alanda mücadele eden ülke ve örgütlerin çalışmaları, daha adil ve güvenli bir gelecek inşa etme yolunda önemli adımlar olarak dikkat çekiyor.
Ömer Faruk ALA