TÜİK’in tanımına göre bireyler tarafından yapay zekanın kullanımı, içerik üretme amacıyla yapay zeka tabanlı araçlardan faydalanmayı kapsıyor. Metin, görsel, yazılım kodu, müzik ve video gibi farklı formatlarda üretilen içerikler bu kapsama giriyor.
Girişimlerdeki yapay zeka kullanımı ise çok daha geniş bir yelpazeyi içeriyor. Sohbet robotları, sanal asistanlar, yüz ve ses tanıma sistemleri, makine öğrenmesine dayalı veri analizleri, depo otomasyonu yapan robotlar ve kargo taşımada kullanılan otonom dronlar bu araştırmada ele alınan örneklerden bazıları.
Gençler Yapay Zekayı Daha Çok Kullanıyor
Araştırmada dikkat çeken sonuçlardan biri yaş gruplarına göre kullanım oranları oldu. Türkiye’de en yoğun yapay zeka kullanan grup %39,4 ile 16-24 yaş arası gençler oldu. Onları %30,0 ile 25-34 yaş aralığı ve %15,5 ile 35-44 yaş grubu izledi. Yapay zeka kullanımının en düşük olduğu kesim ise %3,6 ile 65-74 yaş grubu oldu.
Kullanım Amaçları: Özel, Mesleki ve Eğitim
Yapay zeka kullanan bireylerin %79,7’si bu teknolojileri özel amaçlarla, %33,8’i mesleki işlerinde, %31,4’ü ise eğitim süreçlerinde kullandığını belirtti. Cinsiyetlere göre kullanım oranları incelendiğinde erkeklerde özel amaçlı kullanım %81,9 iken, kadınlarda bu oran %77,4 olarak açıklandı. Eğitim amaçlı kullanımda ise kadınlar %36,6 ile erkeklerin %26,7’lik oranını geçti.
Yapay Zeka Kullanılmama Nedenleri
Araştırmaya göre bireylerin yapay zeka kullanmama gerekçeleri arasında ilk sırayı %63,3 ile “ihtiyaç duymamak” aldı. Bunu %18,7 ile “nasıl kullanılacağını bilmemek”, %12,4 ile “yapay zekanın varlığından haberdar olmamak” ve %5,5 ile “güvenlik ve gizlilik endişeleri” takip etti.
Girişimlerde Yapay Zeka Kullanımı
2025 yılı itibarıyla Türkiye’de girişimlerin %7,5’i en az bir yapay zeka teknolojisini kullanıyor. Kullanım oranı, işletmenin çalışan sayısı arttıkça yükseliyor. Ayrıca girişimlerin %9’u henüz yapay zekayı kullanmadığını ancak yakın gelecekte kullanmayı planladığını açıkladı.
Yapay zekanın en yoğun kullanıldığı sektörler sıralamasında Bilgi ve İletişim birinci olurken, onu Finans ve Sigorta sektörü izledi.
Şirketlerin Yapay Zeka Kullanma Amaçları
Yapay zeka teknolojilerini kullanan şirketlerde ilk sırayı %46,5 ile pazarlama ve satış faaliyetleri aldı. Bunu sırasıyla %41,1 ile üretim ve hizmet süreçleri, %41,0 ile Ar-Ge çalışmaları ve %40,0 ile işletme yönetimi takip etti.
Yapay zekayı henüz kullanmayan ama kullanmayı planlayan şirketlere sorulduğunda ise en büyük engel %74,2 ile uzman personel eksikliği oldu. Yüksek maliyetler (%67,4) ve hukuki belirsizlikler (%62,4) de diğer önemli gerekçeler olarak öne çıktı.
Serpil Adak