Arazinin verimli olması, mahsulün çabuk yetişmesi nedeniyle Kes-bit denilmiştir. Halk arasında söylenen “arabamın esbiti, dolaşalım Kesbit’ i” türküsüne bakılacak olursa isminin “KESBİT” ten geldiği varsayımı doğrudur. Bir başka varsayım da (Kev-Keb-i-sut) kelimesi “faydalı yıldız”demektir. 1953 yılına kadar (Kepsüt) olarak resmi yazışmalarda ismine rastlanan İlçemizin adı ilçe olması hakkındaki kanunda KEPSUT yazıldığı için artık o günden sonra bu şekilde söylenmeye başlanmıştır.

Osmanlılar devrinde Bursa Vilayetine bağlı olan Kepsut, Mülki Teşkilatın kuruluşundan 1283 Rumi senesine kadar Bursa’ ya bağlı bir kaza olarak kalmış, Miladi 1867 tarihinde nahiye olarak Balıkesir Sancağına bağlanmıştır. 27.02.1953 tarih ve 6068 sayılı Kanun’ la 01.03.1953 tarihinde bugünkü konumu olan Balıkesir İli’ ne bağlı bir ilçe haline gelmiştir.

İlçenin ova köylerinde Roma, Bizans dönemine ait yazılı taşlara tesadüf edilmektedir. Antik Balıkesir’ in de Kepsut’un güneydoğusunda ve 4 km. uzaklıkta Çam bayırı denen mevkide bulunduğu buradaki eski eserlerden anlaşılmaktadır. İsmail Hakkı Uzunçarşılı’nın Karesi Tarihçesinde burada olduğu yazılmaktadır.

Kasabanın ne zaman kurulduğu kesin olarak bilinmemekle beraber, Selçuklular zamanında inkişaf ettiği bu devirlerden kalan hisar kalıntılarından anlaşılmaktadır. Kasaba merkezinde ilk kasabayı ihate eden hisar kalıntıları ve burçların eski elektrik santralının bulunduğu yerde görülmekte idi. Hisarın güney kısmına isabet eden tarafı hala halk arasında “Hisarardı” denilmektedir.

Ayrıca İlçenin Tekke Işıklar köyünde Yıldırım Beyazıt’ın Sancak Beylerinden olan ve Ankara Savaşı’na katılan Ayni Ali Bey’ in (İNEBEY) türbesi de tarihi öneme haiz eserlerdendir. Kalburcu Köyü Asartepe sit alanı, Kışla Mevkii, Bükdere Mağarası da tarihi ve kültürel öneme sahip eserler arasında yer almaktadır.

İlçemiz Balıkesir-Dursunbey karayolu üzerinde üç tarafı Değirmencik, Kille ve Simav Çayı ile çevrili yarımada görünümündedir. Kuzeyde 1336 m. yüksekliğinde Çataldağ, güneydoğusunda Alaçam Dağlarının batıya yönelik sık ve yoğun ormanlarla kaplı dik ve meyilli yamaçları ile Simav Çayı’nın batısındaki hafif dalgalı arazi ilçenin yüzey şekillerindendir. Alaçam Dağları’nın etek kısımlarından Kepsut Ovası uzanmaktadır. Bu ovanın güneyinde Baldıran Dağı, batısında Beşiktepe-Araptepe, kuzeyinde Yılanlı Dağı vardır. Kepsut Ovası oldukça verimli topraklara sahiptir. Hemen her çeşit mahsulün yetişmesine elverişlidir. Burcu DEMİR