Şili’deki Atacama Çölü’nde bulunan ALMA gözlemevi aracılığıyla keşfedilen bu galaksiye REBELS-25 adı verildi. REBELS-25, günümüze kadar gözlemlenen en uzak disk galaksisi olma özelliğini taşıyor. Bilim insanları, galaksinin bu kadar erken bir dönemde bu denli düzenli bir yapısının genel olarak genişleyebilirliğini, evrenin büyük galaksileri çok daha hızlı bir şekilde evrimleştiğini gösterdiğini düşünüyor.
Araştırmacılar, bu galaksinin “disk şeklinde dönen” dağılımı James Webb Uzay Teleskobu’nun gözlemleriyle daha net anlatıldığını belirtiyorlar. Leiden Üniversitesi’nden Jacqueline Hodge , bu dağınık bileşimlerin oluşumu hakkında bilinen teorileri zorladığını vurguluyor: “Çoğu erken galaksinin dağınık ve küçük olması değişebilir. Ancak bu galaksimizden beklentilerimiz çok daha gelişmiş.”
Evrenin Erken Döneminde Gelişmiş Galaksiler
REBELS-25 galaksisi sadece rekor kırmakla kalıyor, aynı zamanda James Webb Teleskobu’nun sunduğu yenile gökbilimcilerin galaksi evrimi verilerini teorilerini yeniden değerlendirmelerine yol açıyor. Bilim insanları daha önce, Samanyolu gibi büyük galaksilerin milyarlarca yıl içinde yavaş yavaş şekillenmekteydi. Ancak REBELS-25 gibi galaksilerin bozulduğu, bu sürecin devam ettiğinden çok daha hızlı büyüdüğünü gösteriyor.
Lucie Rowland , bu konuyu şöyle açıklıyor: “Samanyolu’na bu kadar benzer ve güçlü şekilde dönen bir galaksiyi erken evrende bulmak, evrenin düzenli galaksiler oluşumu ne kadar hızlı evrimleştiğine dair anlayışımızı zorlamaktadır.”
REBELS-25’in sarmal kolları ve uzun bir çubuk yapısı durumunda, bu galaksi, Ceers-2112’nin rekorunu kırarak evrendeki en uzak çubuklu sarmal galaksi olma unvanını kazanacak.
Geçmiş Gözlemler ve Yeni İddialar
Daha önce Hubble Uzay Teleskobu ile yapılan gözlemler, 7 milyar yıl önce evrenin Samanyolu benzeri galaksilere sahip olmadığını gösteriyordu. NASA , çubuklu sarmal galaksilerin yeni birer evrensel yapısı öne çıkmış, Hubble ile gözlemlenen galaksilerin sadece yüzde 20’sinde çubuk yapılarda bulunmuştu. Ancak Webb Teleskobu’nun gelişmiş özellikleri bu şekilde değiştirildi. Webb’in lisanslı sahipleri, 11 milyar yıl öncesine kadar uzanan galaksilerde çok daha fazla çubuk yapı buldular.
Durham Üniversitesi’ndeki bir ekip, Webb Teleskobu’nun inceleyerek yıl öncesinden 8 ila 11,5 milyar yıl önce galaksilerdeki çubuk formlarını ortaya çıkardı. Hubble’a kıyasla iki kat daha fazla çubuk yapısının tespit edilmesi, bu yapıların uygulandığıüzden çok daha yaygın olduğunu gösteriyor.
Bu yeni hücreler, galaksilerin evrimi hakkında yeni sorular ortaya çıkıyor ve evrenin erken dönemlerindeki kozmik ayrıntıları anlamamıza yeni bir ışık günümüzde. Ömer Faruk ALA
Kaynak: Elisha Sauers , Türkçeleştiren: Özgür Yıldız