Balıkesir, Türkiye’nin kuzeybatısında Marmara ile Ege’nin kesişiminde yer alıyor ve bu coğrafi konum, şehri aktif fay hatları üzerinde bulunması nedeniyle yüksek deprem riski altına sokuyor. Resmî belgeler ve güvenilir arşivler, tarih boyunca Balıkesir’in birçok yıkıcı deprem yaşadığını ortaya koyuyor. Bu depremler, hem şehir merkezinde hem de kırsal alanlarda derin izler bıraktı.
Tarihte Balıkesir’i Sarsan Büyük Depremler
29 Ocak 1898 – Balıkesir Depremi (M ~7.0)
Osmanlı arşivlerine göre bu büyük deprem, şehir merkezinde ve çevre köylerde büyük yıkıma neden oldu. Yalnızca 51 bina sağlam kalırken, geri kalan yapılar ağır hasar gördü veya tamamen yıkıldı.
19 Kasım 1919 – Ayvalık Depremi (M ~7.0)
Merkezi Ayvalık olan sarsıntı, Balıkesir kıyıları ve Ege adalarında yoğun şekilde hissedildi. Depremin ardından bölge ekonomisi ve sosyal hayat uzun süre toparlanamadı.
15 Kasım 1942 – Bigadiç Depremi (M 6.1)
Bigadiç ve çevresini etkileyen bu deprem, bazı yerleşimlerde ciddi hasar oluşturdu. Dönemin kısıtlı imkânları nedeniyle yardım ve kurtarma çalışmaları günlerce sürdü.
18 Mart 1953 – Yenice–Gönen Depremi (M 7.2)
Balıkesir’in batısında meydana gelen bu yıkıcı deprem, Gönen, Manyas, Bandırma ve köylerinde ağır yıkıma yol açtı. Resmî kayıtlara göre 265 kişi hayatını kaybetti, binlerce bina kullanılamaz hale geldi.
Yakın Dönemde Yaşanan Depremler
14 Ocak 2020 – Akçay Depremi (M 5.4)
Edremit Körfezi merkezli deprem, özellikle Ayvalık ve Burhaniye çevresinde yoğun şekilde hissedildi.
4 Şubat 2022 – Dursunbey Depremi (M 4.7)
Küçük ölçekli olmasına rağmen bölgede kısa süreli paniğe neden oldu.
10 Ağustos 2025 – Balıkesir Depremi (M 6.1)
Sındırgı–Bigadiç hattında meydana gelen deprem, Balıkesir merkez ve çevre ilçelerde hissedildi. Resmî açıklamalara göre 1 kişi hayatını kaybetti, 29 kişi yaralandı. Bazı cami minareleri ve tarihi yapılar zarar gördü.
Balıkesir’in Deprem Gerçeği ve Uzman Uyarıları
Jeoloji uzmanları, Balıkesir’in hem Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın yan kolları hem de Edremit–Altınoluk Fay Zonu üzerinde bulunması nedeniyle çoklu deprem tehlikesi taşıdığına dikkat çekiyor. Uzmanlara göre, yapı stokunun güçlendirilmesi, riskli binaların yenilenmesi ve afet bilincinin toplum genelinde yaygınlaştırılması, gelecekte yaşanabilecek yıkıcı depremlere karşı en etkili önlem olacak.
Balıkesir’in deprem karnesi, geçmişte yaşanan sarsıntıların şehrin tarihine kazınmış acı birer hatıra olduğunu gösterirken, gelecekteki riskler konusunda da ciddi bir uyarı niteliği taşıyor.
Fotoğraflar: İHA
Şefiye YILDIRIM