Defenceturk’te yer alan habere göre, Güney Kore’nin ABD’den almayı planladığı 36 adet AH-64 Apache taarruz helikopteri siparişinin iptal edilmesi gündeme bomba gibi düştü. Türkiye’nin T129 ATAK helikopteriyle bir dönem radarına girdiği bilinen Güney Kore’nin bu ani kararında hem bütçe kesintileri hem de savaş alanında değişen dengeler etkili oldu.
Güney Kore Savunma Bakanlığı’na bağlı kaynaklardan edinilen bilgilere göre, söz konusu iptal kararı 4 Temmuz’da Ulusal Meclis’te onaylanan ikinci ek bütçede yapılan ciddi kısıtlamaların ardından gündeme geldi. İlk etapta ağır taarruz helikopteri programı için ayrılan 10 milyar won (yaklaşık 7,3 milyon dolar) sadece 300 milyon won’a indirildi. Bu devasa kesinti, helikopter alımı için yapılacak ilk sözleşme ödemesini imkânsız hale getirdi.
Güney Kore ana muhalefet partisi Halk Gücü Partisi’nden Temsilci Yoo Yong-won, birim maliyetin ilk aşamada 44,1 milyar won iken ikinci aşamada 77,3 milyar wona kadar çıktığını belirtti. Bu yüksek maliyetlerin yanı sıra, modern savaş teknolojilerindeki değişimin de projeye olan ilgiyi azalttığına dikkat çekti.
Kararın alınmasında yalnızca ekonomik faktörler değil, askeri değerlendirmeler de etkili oldu. Rusya-Ukrayna savaşında helikopterlerin insansız hava araçlarına (İHA) karşı ciddi zafiyet gösterdiği yönündeki raporlar, Güney Kore’nin stratejisini yeniden gözden geçirmesine neden oldu. Güney Koreli askeri analistler, savaş alanında tank avcılığı gibi görevlerin artık daha düşük maliyetli ve etkili şekilde İHA’larla yapılabildiğine işaret ediyor.
Mayıs ayında yapılan Genelkurmay Başkanlığı toplantısında, insanlı-insansız takım sistemleri gibi alternatif çözümlerin değerlendirilmesi gündeme gelmişti. Bütçedeki son kesintilerle birlikte bu alternatiflerin ön plana çıkması ve Apache programının tamamen iptal edilmesi artık çok daha olası hale geldi.
Öte yandan bazı yorumcular, bu kararın kalıcı olmayabileceği görüşünde. ABD’nin Güney Kore üzerindeki diplomatik ve askeri baskısının artması durumunda, proje yeniden masaya gelebilir. Özellikle Çin’in bölgedeki etkisinin artması, Washington’daki iki partili siyasi çevrelerin Seul’den daha fazla savunma katkısı talep etmesine yol açıyor.
Güney Kore’nin ABD ile olan stratejik iş birliğine rağmen, insansız sistemlere ve yüksek teknolojiye yönelmesi, savaş konseptlerinde köklü bir dönüşüm yaşandığını gözler önüne seriyor. Türkiye’nin de bir dönem pazarlamaya çalıştığı ATAK helikopterleri üzerinden dolaylı olarak engellenen satış süreci, şimdi ABD’nin karşısına çok daha büyük çapta bir iptal ile çıkmış durumda.
Bu gelişme, ABD savunma sanayiine olduğu kadar uluslararası askeri tedarik dengelerine de önemli bir uyarı niteliği taşıyor. Özellikle insansız sistemlere yapılan yatırımların arttığı bir dönemde, geleneksel savaş araçlarının geleceği yeniden tartışmaya açılıyor.