Şalvar Kültürü

Merhaba sevgili okurlarım bugün size köyde, köy düğünlerinde, bayramlarda ve tarlada giydiğimiz şalvardan ve şalvar kültüründen bahsedeceğim.

Şalvar, değişik bölgelerde giyilen bir tür alt giyimine verilen isimdir. Şalvarın en erken modelleri Orta Asya’da Türkler arasında kullanılıyormuş ve Afganistan, Hindistan, İran, bazı Arap ülkeleri, Türkiye ve Türklerin imparatorluk kurdukları bölgelerde yaygınlaşmıştır. Şalvar Türkiye’de Adana’dan başlayıp Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne kadar olan bölgede sıkça giyilen yöresel giysi türüdür. Şalvar bel kısmında büzülerek toplanır ve elastik bir kuşak veya uçkur adı verilen bir büzme ipi ile bağlanır; geniş, aşağıya doğru dökümlü veya daha dar olabilir. Şalvar, bol kesimli ve rahat bir giysidir. Şalvarın ayak bileklerine doğru daralan kesimi, hareket kolaylığı sağlarken, üst kısmındaki geniş yapısı rahatlık sunar. Genellikle pamuk, keten, yün veya ipek kumaştan yapılır ve hem erkekler hem de kadınlar tarafından giyilebilmektedir. Balıkesirde kadınlar şalvarı köydeki sünnetlerde, düğünlerde, bayramlarda, tarlada giyerler ama erkekler giymez. Şehirde yaşayan kadınlar köye gittiklerinde o köyün şalvar modasına uygun olarak giyinmeye özen gösterirler. Balıkesirde şalvarlar genelde hasan baba çarşısından alınır. Satıcılar şalvarlara yalı çapkını, şak şuka, gelin görümce, kara melek ve sevdim alamadım gibi isimler koyarlar. Kadınlar köydeki düğünlere ve bayrama özel  toplu bir şekilde şalvarlık alıp diktirirler, onunda üstüne bir örnek bluz alırlar ve böylece kadınlar aynı giyinmiş olurlar. Evli kadınlar altınlarıyla da bluzu süslerler. Tarlada ise eski basmalar giyilir. Eskiden daha abartılı ve iddalı kumaşlar alınırdı ama şimdi sade üç boyutlu kumaşlar alınıyor. Kumaşı aldığınız metrede önemlidir çünkü bazı kumaşlar yıkandıktan sonra  çeker ve size kısa gelir. O yüzden kadınlar genelde iki üç metre fazla alırlar. Bazı ilçelerde düzenlenen Şalvar Geceleri, kadınların renkli şalvarlarını giyip, geleneksel takılarıyla süslenerek bir araya geldiği eğlenceli etkinlikler oluyor. Bu etkinlikler, sadece eğlence anlamında değil, aynı zamanda Balıkesir’in kültürel mirasını tanıtmak ve yaşatmak adına da büyük önem taşıyor.

Bugün size şalvardan bahsettim. Bir sonrakı yazımda görüşmek üzere kendinize cici bakın.