8 Mart, ilk olarak 1908 yılında ABD’nin New York kentinde 15,000 kadın tekstil işçisinin grev yaparak daha iyi çalışma koşulları ve oy hakkı talep etmeleriyle başladı. Bu olayın ardından, 1910 yılında Almanya’nın Köln kentindeki II. Enternasyonal Konferansı’nda, Almanya Sosyal Demokrat Partisi delegeleri Clara Zetkin, Kate Duncker’in, 8 Mart günü tüm dünyada “Kadınlar Günü” olarak kutlanması kabul edildi.

1921’de Türkiye’de de 8 Mart, “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak kutlanmaya başlandı. Daha sonra, 1975 yılında Birleşmiş Milletler tarafından resmi olarak “Dünya Kadınlar Günü” ilan edildi.

8 MART’TA NE OLDU?

8 Mart 1857’de New York’taki bir tekstil fabrikasında polis, grevci işçilerin üzerine kapıları kilitlemiş, daha sonra fabrikada çıkan yangından kaçamayan 120 kadın hayatını kaybetmişti.

8 Mart 1908’de New York’ta çoğu sosyalist olan kadın işçilerin öncülüğünde sendikal haklar ve kadınlara oy hakkı talepleriyle miting düzenlendi.

Bugün, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, kadın hakları ve eşitlik mücadelesini ön plana çıkaran etkinliklerle kutlanıyor. Kadınların siyasi, ekonomik ve sosyal alandaki başarılarına vurgu yapılırken, aynı zamanda cinsiyet eşitliği konusundaki çabalar da destekleniyor. Bu özel günde dünyanın dört bir yanında çeşitli etkinlikler düzenlenerek, kadınların hakları ve güçlenmeleri için farkındalık oluşturulmaya çalışılıyor.

CLARA ZETKİN KİMDİR?

Clara Zetkin (1857-1933), Alman marksist teorisyen, siyasetçi ve kadın hakları savunucusudur. Zetkin, sosyalist hareketin önde gelen isimlerinden biri olarak bilinir. Kadınların eşitlik ve özgürlük mücadelesinde önemli bir rol oynamış ve uluslararası kadın hareketinin gelişimine katkıda bulunmuştur.

Zetkin, sosyalist düşüncelerle erken yaşlarda tanıştı ve 18 yaşında Alman Sosyal Demokrat Partisi’ne (SPD) üye oldu. Kadınların siyasi ve sosyal haklarını savundu ve kadınların işçi sınıfı mücadelesine aktif olarak katılmalarını teşvik etti.

Zetkin, kadınların örgütlenmesini teşvik etmek amacıyla 1910’da Uluslararası Sosyalist Kadın Konferansı’nda, uluslararası bir Kadınlar Günü’nün düzenlenmesini önerdi. Bu öneri kabul edildi ve o tarihten itibaren 8 Mart, Dünya Emekçi Kadınlar Günü olarak kutlanmaktadır.

Ayrıca Zetkin, kadın haklarına ilişkin yazıları ve konuşmalarıyla tanınır. Kadınların oy hakkı, eşit ücret, doğum izni gibi konularda çalışmalar yaptı. Marksizmi kadın sorunlarıyla birleştiren ve kadınların kurtuluşunun sınıf mücadelesiyle bağlantılı olduğunu vurgulayan önemli bir düşünürdü.

Clara Zetkin, sosyalist ve kadın hareketlerine yaptığı katkılarla hatırlanan bir figür olmuştur. 1933 yılında Nazi rejiminin iktidara gelmesiyle birlikte sürgüne gitmek zorunda kalmış ve 1933 yılında Moskova’da yaşamını yitirmiştir.

Taylan KUŞDOĞAN