Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın katılımıyla Ankara’da gerçekleştirilen 2023 yılı dış ticaret rakamlarının açıklandığı programda yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dış ticaret rakamlarını açıklamasının, ihracatçı ailesinin çalışmalarına güç katacağını söyledi. Pençe-Kilit Harekat bölgesinde şehit olan 12 askere Allah’tan rahmet, yaralı askerlere de şifa dileyen Bolat, Filistin’de masum insanların hayatını kaybettiği İsrail’in katliamını da kınadı.
Bolat, hükümet programındaki stratejiler doğrultusunda, Cumhuriyet’in 100. yılının kırılan rekorlarla taçlandırıldığını ifade etti.
2023 yılı dış ticaret rakamlarının, Türkiye Yüzyılı hedeflerine ulaşmada kilit rol oynayacağına işaret eden Bolat, “2023 yılında dünya ekonomisinde talebin zayıfladığını, üretimin durgun bir seyir izlediğini, küresel ithalat ve ihracat rakamlarının gerilediğini maalesef görmekteyiz.” diye konuştu.
Bolat, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) verilerine göre, küresel ihracatın 2023 yılı boyunca değer bazında gerilediğini, ocak-eylül döneminde de 2022 yılının aynı dönemine göre yüzde 5,6 azaldığını bildirdi.
2023 yılında küresel mal ve hizmet ticareti toplamının, 2022 yılının rekor seviyesine göre yüzde 4,5 azalışla 1,5 trilyon dolar azalarak 31 trilyon doların altına inmesinin öngörüldüğünü dile getiren Bolat, OECD’ye göre, küresel büyüme hızının da 2022’deki yüzde 3,3 seviyesinden 2023’te yüzde 2,9’a düşmesinin beklendiğini söyledi.
Bolat, ihracatta izlenen güçlü performansla ekonominin geçen yılın 3. çeyreğinde yüzde 5,9 büyüdüğünü ve son 13 çeyrektir kesintisiz büyüme performansını sürdürdüğünü ifade ederek, “Bu performans ile ülkemiz, G20 ülkeleri içinde Hindistan’ın ardından ikinci sırada yer almayı başarmıştır.” değerlendirmesinde bulundu.
Söz konusu verilerin iş gücü piyasasına da yansıdığını, ekim ayı itibarıyla işsizliğin yüzde 8,5’e gerileyerek son 11 yılın en düşük seviyesine indiğini hatırlatan Bolat, toplam istihdam sayısının ise 2002’den bu yana 10,5 milyon artışla 31 milyon 800 bin kişiye ulaştığını aktardı.
“Yatırım, istihdam, üretim ve ihracat alanlarında büyümeye devam edeceğiz”
2023 yılının ikinci yarısından itibaren ihracatın artış eğiliminde olduğunun, ithalatta ise düşüş yaşandığının altını çizen Bolat, şunları kaydetti: “İhracatta yakaladığımız başarı ve ithalattaki düşüş, dış ticaret açığımızın daralmasını da beraberinde getirmiştir. Bunun sonucunda, ihracatımızın, ithalatımızı karşılama oranı da yılın ikinci yarısından itibaren yükselmiştir, yüzde 80’e doğru yaklaşmıştır. Dış ticaret dengemizdeki söz konusu iyileşmenin de cari işlemler açığımızın azalmasına katkı yapmakta olduğunu ve son 2 aydır cari işlemler dengesinde fazla verdiğimizi memnuniyetle belirtmek istiyorum. 2024 yılında, hükümetimizin belirlediği stratejik hedefler ve iş dünyamızın fedakarca çalışmaları, bakanlıklarımız arasındaki uyumlu çalışma sonucu aldığımız tedbirler ve milletimizin desteği ile yatırım, istihdam, üretim ve ihracat alanlarında büyümeye devam edeceğiz.”
“Yükte hafif, pahada ağır ürünlerin ihracatını artırmayı hedefliyoruz”
Bolat, DTÖ verilerine göre, Türkiye’nin yıllıklandırılmış mal ihracatının küresel ihracattaki payının 2023’ün 9 ayında yüzde 1,06’ya yükseldiğine dikkati çekerek, “2023’ün 12 aylık verileri açıklandığında yüzde 1,06’nın da daha da yukarısında çıkacağımıza inanıyoruz.” diye konuştu.
Ürün kalitesi her geçen gün artan ve üretimde yüksek standartlar yakalayan Türkiye’nin, bu sayede daha fazla ihracat yaptığını vurgulayan Bolat, ülkenin birçok alanda yüksek katma değerli ve teknolojili ürünü ihraç ettiğini bildirdi.
Bolat, savunma sanayisinde yakalanan başarıyı diğer sektörlere de taşıyarak, yükte hafif, pahada ağır ürünlerin ihracatını artırmayı hedeflediklerini kaydetti.
İhracat faaliyetlerini, ülke ve ülke ekonomisi için hayati öneme haiz bir konu olarak ele aldıklarını belirten Bolat, ihracatçılara hitaben “2024 yılında ihracata hazırlık aşamasından pazarlamaya, tasarımdan küresel firmalara tedarikçi olmaya, tanıtımdan yurt içi ve yurt dışı fuar katılımlarına, yurt dışında dağıtım kanalları, lojistik merkezi oluşturmaya, küresel markalar üretmeye kadar geniş bir yelpazede Ticaret Bakanlığı olarak desteklerimizle yanınızdayız.” ifadelerini kullandı.
Bolat, 2023’te mal ve hizmet ihracatının artırmak adına ihracatçılara toplam 11,7 milyar lira destek sağladıklarına işaret ederek, bu yıl desteklerin 2 kattan fazla artacağını bildirdi.
İhracatta pazar çeşitliliğini sağlama politikaları doğrultusunda hayata geçirdikleri stratejiler kapsamındaki faaliyetleri 2024’te de artırarak sürdüreceklerini anlatan Bolat, Türkiye’nin batılı pazarlardaki payını, Türk dünyası devletleri ve Afrika ülkeleriyle olan dış ticaret ve yatırım ilişkilerini de artırarak devam ettireceklerini söyledi.
Bolat, “2028 İhracat Tanıtım ve Pazarlama Vizyonu” ile hedef ülke ve hedef sektör odaklı bir yaklaşımla, Türk malı ve hizmeti imajını daha da güçlendirme kararlılığında olduklarını vurguladı.
“Mal ihracatımızın 2024’te 267 milyar dolara yükselmesini hedefliyoruz”
Türk Eximbank aracılığıyla ihracatçılara 2023’te 41 milyar liralık finansman desteği sağlandığını belirten Bolat, “Ayrıca, İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi vasıtasıyla da 12 binden fazla ihracatçımıza yaklaşık 57 milyar liralık kredi kefaleti sağladık. İlaveten, 2023 yılı temmuz ve eylül aylarında ihracat reeskont kredilerinin günlük limiti de 10 kat artışla 3 milyar liranın üzerine çıkarıldı.” dedi.
Bolat, 1923’te yıllık 50 milyon, 1973’te yıllık 1 milyar ve 1987’de aylık 1 milyar doları aşan mal ihracatının şimdi günlük 1 milyar doları rahatça aşabildiğini vurgulayarak, “Bu doğrultuda, mal ihracatımızın 2024 yılında 267 milyar dolara, 2026’da da 302 milyar dolara yükselmesini hedeflemekteyiz.” diye konuştu.
Bolat, 2002’de sadece 14,5 milyar dolar olan hizmet ihracatının da 2022’de 89 milyar dolara ulaştığını belirterek, bunun 2024’te 110 milyar doları aşmasının hedeflendiğini söyledi.
Hizmet ihracatındaki atılımla da cari işlemler açığını azaltmanın mümkün olduğuna değinen Bolat, şunları kaydetti: “Dış ticaretimizdeki bu başarı hikayesinin mimarları olan mal ve hizmetler ihracatçılarımızı, 61 ihracatçı birliğinde yer alan 120 bin ihracatçımızı, emektar çalışma arkadaşlarımızı tebrik ediyorum. En önemlisi, 21 yıldır her zaman güçlü liderliği, çizdiği vizyon, eserleri ve icraatları ile ihracatçımızın ve üreticimizin yanında olan Sayın Cumhurbaşkanı’mıza şükranlarımızı sunuyorum.”
Bolat, 2023 ihracat rakamlarının Türkiye için hayırlı olmasını temenni ederek, 2024 yılı hedeflerini başarmak için çok daha fazla çalışacaklarını sözlerine ekledi.
Şenol TORLAK