Prof. Dr. Ahmet Akçay, son dönemde artan uyuz vakalarına dikkat çekerek, hastalığın insan sağlığı üzerinde ciddi sonuçlar doğurabileceğini belirtti. Mikrobun insan cildine yerleşmesinden sonra başlayan süreci ve doğru tedavi yöntemlerini anlattı.
Uyuz Mikrobunun Etkisi: Ciltte Alerjik Reaksiyon ve Şiddetli Kaşıntı
Akçay, uyuzun; mikrobun cilt altına yerleşmesiyle birlikte vücudun alerjik reaksiyon göstermesi sonucu ortaya çıktığını ifade etti. Hastalığın en belirgin belirtisinin geceleri artan dayanılmaz kaşıntı olduğunu söyleyen Akçay, bu kaşıntının genellikle ense, omuz, göğüs, kalça, bilek ve parmak aralarında görüldüğünü belirtti. Çocuklarda ise kaşıntının saçlı deri, yüz, avuç içi ve ayak tabanlarında da görülebileceğini ifade eden Akçay, “Kaşıntıya eşlik eden sivilce benzeri döküntüler de uyuzun tipik göstergesidir” dedi.
Belirtiler 2 Haftadan 2 Aya Kadar Sürede Ortaya Çıkabilir
Prof. Dr. Akçay’a göre uyuz mikrobu vücuda girdikten sonra hemen belirti göstermeyebiliyor. “İlk defa uyuz mikrobuna maruz kalan bir kişide belirtiler iki ila altı hafta arasında ortaya çıkabilir” diyen uzman, daha önce uyuz geçirmiş kişilerde ise belirtilerin birkaç gün içinde başlayabileceğini ifade etti.
Uyuz Hayvandan Değil, İnsandan Bulaşır
Toplumda yaygın bir yanılgıya dikkat çeken Akçay, “Uyuz hayvanlardan geçmez, insandan insana bulaşır” dedi. Mikrobun yakın cilt teması ile geçtiğini vurgulayan Akçay, özellikle aynı evde yaşayan bireyler arasında bulaşma riskinin yüksek olduğuna dikkat çekti.
Cinsel temasın da önemli bir bulaşma yolu olduğunu belirten uzman, “Kısa süreli tokalaşmalarla geçmesi zordur, ancak kabuklu uyuz durumunda uzun süreli temasla bulaşabilir” diye konuştu.
Havlu ve Çarşaflarla Bulaşma Riski
Uyuz mikrobunun özellikle kabuklu türlerinde, havlu, çarşaf, kıyafet gibi eşyalar aracılığıyla da bulaşabileceğini söyleyen Prof. Dr. Akçay, bu nedenle hijyenin hayati önem taşıdığını vurguladı. “Huzurevleri, cezaevleri ve okullar gibi kalabalık ortamlarda uyuzun hızla yayılabileceğini unutmamak gerekir” ifadelerini kullandı.
Tedavi Edilmezse Böbrek İltihabına Kadar Gider
Uyuzun tedavi edilmemesi halinde enfekte bölgelerde stafilokok ve streptokok gibi bakterilerin çoğalarak ciddi enfeksiyonlara yol açabileceğini belirten Akçay, “Bazen bu durum böbrek iltihabına kadar ilerleyebilir” dedi. Bu nedenle hastalığın kendi kendine geçmesinin beklenmemesi gerektiğini vurguladı.
Tedavide Losyon ve İlaç Kombinasyonu
Prof. Dr. Akçay, uyuz tedavisinde doktor tarafından reçete edilen losyonlar ve ağızdan alınan ilaçların birlikte kullanılması gerektiğini söyledi. “İki aydan büyük çocuklarda bu losyonlar güvenle kullanılabilir, ancak iki aydan küçük bebeklerde farklı tedavi yöntemleri uygulanmalıdır” dedi. Tedavinin genellikle bir hafta içinde tekrarlanması gerektiğini, belirtiler geçmezse iki hafta sonunda yeniden değerlendirilmesinin önemine dikkat çekti.
Ev Halkının Tamamı Tedavi Görmeli
Akçay, uyuzun aile bireyleri arasında kolayca bulaşabildiğini, bu nedenle sadece hastanın değil, tüm ev halkının tedavi edilmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, çarşaf, kıyafet ve havluların 60 derecede yıkanması ve yüksek ısıda kurutulması gerektiğini söyledi.
“Kullanılmayan eşyalar üç gün boyunca ağzı kapalı bir poşette bekletilirse, mikrop kendi kendine ölür” açıklamasında bulundu.
Sirke ile Temizlik Önerisi
Tedavi öncesinde vücudun temizlenmesinin önemine değinen Akçay, “Beyaz sirke suyla seyreltilip cilde sürülebilir, bu uygulama mikrobun etkisini azaltır” dedi. Sonrasında doktorun önerdiği losyonun uygulanması, ertesi sabah ise banyo yapılması gerektiğini vurguladı.
Tedavi Sonrası İşe Dönmek Mümkün
Uyuz mikrobuna yakalanan kişilerin tedaviden bir gün sonra işe gidebileceğini söyleyen Prof. Dr. Ahmet Akçay, “Uyuz hava yoluyla bulaşmaz, ancak yakın temastan kaçınmak gerekir” diyerek toplumsal panik yaratacak bir durum olmadığını belirtti.
Sıla Solaklar VERİM