Üniversite eğitimi, bir zamanlar iş hayatında başarılı bir kariyerin anahtarı olarak görülürken, son yıllarda bu algı hızla değişiyor. Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) verilerine göre, bu yıl sınava başvuran 3 milyon 120 bin 870 adaydan 301 bin 508’i sınava girmedi. Sınava giren 2 milyon 755 bin 301 adaydan 1 milyon 85 bin 96’sı yeterli puanı almasına rağmen tercih yapmadı. Ayrıca, bir programa yerleşen 168 bin aday da kayıt yaptırmadı. Bu veriler, üniversite eğitiminin cazibesinin hızla kaybolduğunu ve gençlerin alternatif eğitim ve kariyer yollarına yöneldiğini gösteriyor.
Üniversitelerde Kaçışın Nedenleri
Eğitim Uzmanı ve Psikolojik Danışman Cihan Yeşilyurt, 2024 YKS’de adayların yüzde 40’ının tercih yapmadığını belirterek, bu duruma neden olan faktörleri sıraladı. Ev kiralarının yüksekliği, devlet yurtlarının yetersiz kontenjanları ve özel yurtların yüksek ücretleri, binlerce adayın üniversite tercihi yapmaktan vazgeçmesine yol açtı. Ayrıca, vakıf üniversitelerinin ücret artışları, ailelerin gelecekteki mali yükümlülükler konusundaki endişelerini artırdı. Yeşilyurt, adayların tercihlerini bilinçsizce yapmalarının da üniversiteden kopuşu tetiklediğini ifade etti. Adaylar, ilgi, beceri ve yeteneklerine uygun tercihler yerine, kulaktan dolma bilgilerle tercih yapıyor ve bu da üniversiteyi bırakmalarına neden oluyor.
Değişime Ayak Uyduramayan Üniversiteler
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Behçet Yalın Özkara, üniversitelerin değişim çağına ayak uyduramadığını belirtti. “Öğrenciler, iyi bir üniversite veya bölüm kazanamıyorlarsa, mezun olduktan sonra iş bulamama korkusuyla bu çabayı göstermek istemiyorlar” diyen Özkara, üniversitelerin, yapay zekâ ve diğer güncel teknolojiler konusunda eksiklikler yaşadığını ve bu durumun öğrenciler tarafından fark edildiğini söyledi. Aileler, üniversite eğitiminin iş bulmaya katkı sağlamayacağını düşündüklerinde, çocuklarının üniversite okumasını desteklememeye başlıyorlar. Özkara, günümüzde iyi bir teknikerin veya ara elemanın, sıradan bir üniversite mezunundan daha fazla kazanabildiğine de dikkat çekti.
Yurtdışı Üniversitelerine Talep Artıyor
Son yıllarda yurtdışındaki üniversitelere olan talep de hızla artıyor. Avrupa’daki bazı üniversiteler, Türkiye’de bir bölüme yerleşmiş olmayı şart koştuğundan, adaylar YKS ile yerleştikleri programlara ya kayıt yaptırmıyor ya da kayıt dondurarak yurtdışındaki üniversitelere gidiyor. Bu durum da Türkiye’deki üniversitelerin kontenjanlarının dolmamasına neden oluyor. Eğitim sistemindeki bu büyük firar, gençlerin giderek daha fazla yurtdışı eğitim seçeneklerine yöneldiğini gösteriyor.
Gençler İş Hayatını Tercih Ediyor
Gençlerin üniversite eğitimine olan ilgisinin azalmasının bir diğer sebebi de iş hayatına atılma istekleri. Birçok öğrenci üniversite okurken çalışmaya başlıyor ve kazandıkları paranın, mezun olduktan sonra kazanabileceklerinden daha yüksek olduğunu fark edince, okulu bırakıyor. Bu da üniversitelerin öğrencilere sağladığı ekonomik faydanın yetersiz kaldığını gözler önüne seriyor. Uzmanlar, gençlerin üniversite eğitimi yerine, doğrudan iş hayatına atılarak tecrübe kazanmayı ve gelir elde etmeyi tercih ettiklerini belirtiyor.
Üniversitelerin Geleceği Ne Olacak?
Üniversitelerden kaçışın sebeplerine bakıldığında, gelecekte bu trendin devam etmesi bekleniyor. Üniversitelerin değişen dünya koşullarına daha hızlı adapte olması, öğrencilerin ihtiyaçlarına cevap verebilmesi ve ekonomik anlamda daha erişilebilir hale gelmesi gerekiyor. Aksi halde, üniversite eğitiminin değeri giderek azalacak ve gençler için bir alternatif olmaktan çıkacak. Eğitim uzmanları, üniversitelerin bu değişimi yakalaması gerektiğini ve aksi takdirde öğrenci kaybının artarak devam edeceğini vurguluyor.
Sonuç olarak, üniversitelere olan ilginin azalması ve gençlerin başka seçeneklere yönelmesi, eğitim sisteminin ve üniversitelerin ciddi bir dönüşüm sürecine girmesi gerektiğini gösteriyor. Türkiye’deki üniversitelerin bu değişime ayak uydurabilmesi için yapısal reformlar yapması, çağın gereklerine uygun eğitim vermesi ve öğrencilerin ihtiyaçlarına cevap verebilmesi gerekiyor. Aksi takdirde, üniversitelerden kaçışın önüne geçilmesi mümkün olmayacak. Ömer Faruk ALA
Kaynak: Milliyet