Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dubai kentinde düzenlenecek olan 28. Taraflar Konferansı (COP28) öncesinde Türkiye’nin müzakere öncelikleri ve küresel çapta hazırlanan iklim değişikliği azaltım ve uyum eylem planlarının değerlendirilmesi adına Çevre ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki başkanlığında İklim Değişikliği ve Uyum Koordinasyon Kurulu Toplantısı düzenlendi. Toplantıda konuşan Bakan Özhaseki, 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan evlerin ve iş yerlerinin hızlı bir şekilde tamamlanacağını ve 2 yıla kalmadan hayatın normalleşeceğini belirterek, “6 Şubat’ta bin yılın afetini yaşadık. Bu afette 850 bin bağımsız bölüm kullanılamaz hale geldi. Afetten 18 milyon vatandaşımız zarar gördü. Bütün bu yaraları sarabilmek için büyük bir gayretin içindeyiz. Şu anda afetten zarar gören 11 ilimizde 200 bin konutumuzun inşası devam ediyor. Açıkladığımız Yerinde Dönüşüm Projemizde başvuru sayısı 245 bini bulmuş durumdadır. Köylerimizdeki bütün evlerin tamamını çelik karkas üzerine inşa edeceğiz. 100 bin hafif çelikten köy evi inşaatlarımızın ihalelerine başladık. İlk etapta şu anda 46 bin kadar konutu tamamladık. Bunları peyderpey teslim edeceğiz. Her ay 40-50 bin civarında konut ve iş yerini teslim etmeye devam edeceğiz. Çok kısa süre içerisinde bu yaraları saracağız. 2 seneye kalmadan hayatın normalleşeceğini, herkesin zararlarının giderileceğini, yıkılan konutların yapılacağını ve iş yerlerinin baştan sona yeniden inşa edileceğini çok net olarak ifade edebilirim” açıklamasında bulundu.

“Türkiye, dünyayı en az kirleten ülkelerin başında geliyor”

Dünyada iklim değişikliğinin etkilerinin ağır bir şekilde hissedildiğini ve Akdeniz iklim kuşağında bulunan Türkiye’nin de bu etkilerden büyük zararlar gördüğünü vurgulayan Bakan Özhaseki, “Ortak evimiz dünyamız iklim değişikliğinin ağır etkileri ile karşı karşıya bulunuyor. Bu anlamda Akdeniz iklim kuşağında bulunan ülkemiz de iklim değişikliğinden en fazla etkilenen ülkelerin başında geliyor. Sanayi Devrimi’nden günümüze geçen yaklaşık 150 yıllık süreç içerisinde atmosferdeki karbondioksit miktarı yaklaşık yüzde 50 oranında artış göstermiştir. Bu artış, küresel ortalam sıcaklığının sanayi öncesi döneme göre 1.1 derece; içinde bulunduğumuz Akdeniz havzasının ise 1,5 derecenin üzerinde artmasına sebep olmuştur. Allah korusun bu sıcaklığın artması halinde dünyamızı büyük felaketler zinciri bekliyor. İklim değişikliğinin en büyük sebebi ise Sanayi Devrimi ile birlikte başlayan çok üretim, çok tüketim ve çok kirletmedir. Bu konuda Amerika Birleşik Devletleri’nin, Avrupa Birliği’nin, Çin’in ve Hindistan’ın dünyayı çok daha fazla kirlettiğini görüyoruz. Türkiye, bu konuda dünyayı en az kirleten ülkelerin başında geliyor. İnancımız ve yasalarımız gereği olarak hiç kirletmeme üzerine kendimizi kurgulamaya çalışıyoruz. Dünya bir denge üzerine yaratılmış. Bu denge bozulduğu zaman felaketler de arka arkaya geliyor. Eğer doğayı tahrip ederseniz, atmosferi kirletirseniz tabiat sizden intikam almaya başlıyor. Son yıllarda Karadeniz Bölgemizdeki seller, Akdeniz ve Ege’deki yangınlar, Marmara Denizi’ndeki müsilaj, iç bölgelerimizde artan kuraklık, ülkemizde iklim değişikliğinin etkilerinin en somut göstergeleridir” ifadelerini kullandı.

“Mavi bayraklı plajlarımızın sayısı 551’e yükselmiştir”

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı 2053’de net sıfır emisyon ve Türkiye’nin Paris Anlaşması’na taraf olma hedefine yönelik yapılan çalışmaların hız kazandığını ve 2023 yılı içerisinde korunan alan miktarının yüzde 12.71’e yükseldiğini vurgulayan Bakan Özhaseki ayrıca, “Mavi bayraklı plajlarımızın sayısı 551’e yükselmiştir. Bu sayıyla dünyada 3’üncü sıradayız. Hedefimiz dünya birinciliğidir” dedi.

“2018 yılından bu yana 17 milyon ton tehlikeli atığın güvenli şekilde taşınarak geri kazanımı ve bertarafını sağladık”

Onlarca ton tehlikeli atığın 93 düzenli depolama tesisiyle birlikte güvenli bir şekilde taşındığını, geri kazandırıldığını ve yok edildiğini belirten Bakan Özhaseki, ayrıca 81 ilde toplam 213 millet bahçesinin hizmete sunulduğunu ve 283 millet bahçesinin yapımı için de çalışmaların hızla devam ettiğini vurgulayarak şu sözleri kaydetti:

“2002 yılında 15 olan katı atık düzenli depolama tesisi sayımızı 93’e çıkardık. 2018 yılından bu yana 17 milyon ton tehlikeli atığın güvenli şekilde taşınarak geri kazanımı ve bertarafını sağladık. Bugüne kadar atıksu arıtma tesislerine enerji giderleri için 1 milyar lira değerinde destek sağladık. Arıtılmış atık suların yeniden kullanım oranı yüzde 5.2’ye ulaşmış olup, bu oranı 2030 yılında yüzde 15’e çıkaracağız. 2002 yılında 145 atık su arıtma tesisi ile belediye nüfusunun yüzde 35’ine hizmet verilirken, 2023 yılı itibarıyla bin 209 atık su arıtma tesisiyle nüfusumuzun yüzde 90’ının dışarıya atmış olduğu atığı artık temizleyerek doğaya veriyoruz. Büyük Ekolojik Dönüşümü’nü daha da ileri taşıyoruz. Yaptığımız millet bahçeleri ve mesire alanlarıyla kişi başına düşen yeşil alan miktarını 15 metrekarenin üzerine çıkarmayı hedefliyoruz. Şu ana kadar 81 ilimizde 213 millet bahçesini milletimizin hizmetine sunduk. 283 millet bahçemizin çalışmaları da hızla devam ediyor. Deniz ve kıyılarımızı sıkı bir şekilde denetliyoruz. Denizlerimizin kirliliğe karşı korunması için gemi kaynaklı atıklar 339 tesiste verilen atık alım hizmeti ile yönetilmektedir.”

“Atıklardan 96 milyar TL ekonomik kazanç sağlanarak, 432 milyon ağaç kurtarıldı”

Bakan Özhaseki, gerçekleştirilen eylemler sonucunda 45,5 milyon ton atığın geri kazanıldığının ve 96 milyar lira tasarruf sağlandığının altını çizerek, “Bugüne kadar 172 bin binada sıfır atık yönetim sistemini hayata geçirdik ve 20 milyon kişiye eğitim verdik. Proje başlangıcından bu yana 45,5 milyon ton atık geri kazanıldı. Toplanan atıklardan 96 milyar TL ekonomik kazanç sağlanarak, 432 milyon ağaç kesilmekten kurtarıldı. 108 milyon varil petrolden tasarruf edilmiştir. 30 Mart gününün Uluslararası Sıfır Atık Günü olarak ilan edilerek tüm dünyada kutlanması kararlaştırılmıştır. Son G20 Liderler Zirvesi sonuç metninde de Sıfır Atık’a yer verildi. Bu anlamda Sıfır Atık Projesi döngüsel ekonomiye katkıları dolayısıyla Türkiye’nin dünyaya kazandırdığı bir marka olmuştur” dedi.

Bakan Özhaseki son olarak, “2053 Net Sıfır Emisyon ve Yeşil Kalkınma” hedefleri noktasında 2023-2030 dönemi için Ulusal İklim Değişikliğine Uyum Stratejisi ve Eylem Planı hazırlandığını, Eylem Planı çerçevesinde sorumlu ve ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği içinde nihai 40 stratejik hedef ve 132 eylemin ilgili paydaşlarla istişare edilerek belirlendiğini, çocuklara “yeşil süper güç Türkiye”yi bir miras olarak bırakacaklarını ifade etti. Ömer Faruk ALA