Fransa’nın kuzeydoğusundaki Ardennes bölgesinde ciddi bir çevre krizi yaşanıyor. Bölgedeki içme suyu şebekelerinde yapılan analizler sonucunda, PFAS (per- ve poliflorlu alkil maddeler) adı verilen kalıcı kimyasalların oranı alarm verici seviyelere ulaştı. Litre başına 100 nanogram olarak belirlenen yasal sınırın bazı noktalarda 27 kat aşıldığı tespit edildi.
Bunun üzerine Ardennes Valiliği, 10 Temmuz itibarıyla 12 yerleşim yerinde musluk suyu içmenin yasaklandığını duyurdu. Aynı şekilde Meuse bölgesinde de 5 Temmuz’dan bu yana 4 şehirde benzer bir yasak uygulanıyor.
Yılların Birikimi: “Sonsuz Kimyasallar”
PFAS maddeleri, doğada kolay kolay bozulmadığı için “sonsuz kimyasallar” olarak adlandırılıyor. 1950’lerden bu yana endüstride kullanılan bu maddeler; yapışmaz mutfak eşyaları, su geçirmez kumaşlar, bazı kozmetikler ve yangın söndürme köpüklerinde yaygın olarak bulunuyor. Zamanla toprağa ve yeraltı sularına karışan bu kimyasallar, içme suyu sistemine sızarak halk sağlığını tehdit eder hale geldi.
Sadece Su Değil, Sağlık da Tehlikede
PFAS’ın insan sağlığı üzerindeki etkileri oldukça endişe verici. Araştırmalara göre bu maddeler vücutta biriktiğinde kolesterol seviyelerini yükseltebiliyor, bazı kanser türlerinin riskini artırabiliyor, doğurganlık sorunlarına neden olabiliyor ve bebek gelişimini olumsuz etkileyebiliyor. Dahası, bu kimyasallar vücuttan atılması son derece zor yapısıyla uzun süreli etkiler yaratabiliyor.
25 Yıllık Bir Kirliliğin Sonucu
Yetkililer, söz konusu kirliliğin bir anda değil, en az 25 yıl boyunca biriken sanayi ve çevresel atıkların sonucu olduğunu ifade ediyor. İçme suyunda PFAS’ın bu denli yüksek seviyelere ulaşması, sadece bölge halkı için değil, tüm Avrupa için çevresel bir uyarı niteliği taşıyor.
Avrupa İçin Tehlike Çanları
Fransa’daki PFAS alarmı, Avrupa genelinde benzer sorunların kapıda olduğunu gösteriyor. Uzun yıllardır endüstriyel kullanımda olan bu maddelerin farklı ülkelerde de su kaynaklarını tehdit etme ihtimali oldukça yüksek.
Sıla Solaklar VERİM