Türk Denizcilik ve Global Stratejiler Merkezi’nin (Türk DEGS) kurucusu, asker, akademisyen ve yazar Cihat Yaycı, Balıkesir’de düzenlenen 1. Balıkesir Kitap Fuarı’na konuk oldu. Çok ses getiren “Mavi Vatan” kitabının yazarı olarak yoğun ilgiyle karşılanan Yaycı, söyleşisinde Türkiye’nin denizcilik tarihine, deniz güvenliğine ve Atatürk’ün denizciliğe bakışına dair çarpıcı açıklamalarda bulundu.
Konuşmasına kitabını eline alarak başlayan Cihat Yaycı, Balıkesirlilerin kitaba ve bilgiye olan ilgisinden memnuniyet duyduğunu belirtti. Türkiye’nin üç tarafı denizlerle çevrili bir ülke olmasına rağmen denizciliğe yeterince önem verilmediğini vurgulayan Yaycı, “Denizleri olmayan bir devletin, geleceği de güvenli olamaz” sözleriyle dikkat çekti.
“Denizini güvenceye almazsan, anavatanın güvende olamaz”
Türkiye’nin stratejik güvenliğinde denizlerin kilit rol oynadığını belirten Yaycı, tarihsel örneklerle konuşmasını güçlendirdi: “Dünyada büyük devlet olmak ve tehditleri dışarıdan önlemek için denizden savunmamız lazım. İzmir’in, Batı Anadolu’nun, Akdeniz’in işgali hep denizden geldi. Çanakkale Savaşları’nda da karadan değil, denizlerden geldiler. Sen denizini güvenlik altına almazsan, anakaran yani anavatanın da güvende olamaz. Tarih bize bunu gösterdi.”
Deniz güvenliğinin kara kuvvetlerinin başarısı için de hayati olduğunu vurgulayan Yaycı, “İstediğin kadar güçlü bir kara ordun olsun, denizde güçsüzsen o kara kuvveti kırılır, Çanakkale’de olduğu gibi” ifadelerini kullandı.
“Atatürk denizciliği Türk’ün büyük ülküsü olarak görüyordu”
Cihat Yaycı, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 1915 yılında günlüğüne yazdığı sözleri hatırlatarak denizciliğin Türk milletinin kaderinde özel bir yere sahip olduğunu belirtti: “Atatürk der ki; ‘Denizciliği Türk’ün büyük ülküsü olarak düşünmeli ve onu az zamanda başarmalıyız.’ Bu çok kıymetli bir sözdür çünkü Atatürk başka hiçbir alanı Türk’ün büyük ülküsü olarak tanımlamamıştır. Bu nedenle Mavi Vatan’ın cumhuriyet dönemindeki babası Atatürk’tür.”
“Mavi Vatan’ın kökleri Oğuz Kağan’a dayanır”
Yaycı, Mavi Vatan kavramının yalnızca modern bir stratejik doktrin olmadığını, Türk tarihinin en eski dönemlerine dayandığını belirterek şunları söyledi: “Mavi Vatan’ın babası Atatürk’tür. Osmanlı dönemindeki babası Barbaros Hayrettin Paşa’dır. Daha öncesi ise Oğuz Kağan’dır. Oğuz Kağan Destanı’nda ‘Daha deniz, daha ırmak’ diyerek denizleri vatanın bir parçası olarak tanımlar. ‘Gökyüzü çadır olsun’ ifadesi ise Türk’ün gök vatanını anlatır. Bu bakımdan Türk milleti, denizci bir millettir; denizle iç içe yaşamış, hep denize ulaşmak istemiştir.”
Deniz bilinci ulusal bir mesele
Cihat Yaycı, Türkiye’nin denizlerle çevrili bir ülke olmasına rağmen denizciliğe dair toplumsal bilincin eksik olduğunu belirterek sözlerini şöyle tamamladı: “Bu milletin damarlarında denizcilik vardır. Atatürk’ün vizyonu, Barbaros’un cesareti, Oğuz Kağan’ın ülküsüyle denizlerimize sahip çıkmalıyız. Denizine sahip olmayan millet, geleceğine de sahip olamaz.”
İzleyicilerden büyük alkış alan Cihat Yaycı, söyleşinin ardından kitaplarını imzalayarak katılımcılarla hatıra fotoğrafı çektirdi.
Ömer Faruk KARATOSUN