2024 Nobel Tıp Ödülü, mikroRNA’nın keşfi ve gen düzenlemesi üzerindeki çalışmalarından dolayı ABD’li bilim insanları Victor Ambros ve Gary Ruvkun’a verildi. Jüri, ikilinin buluşunu “çığır açıcı” olarak değerlendirirken, bu çalışmaların gen düzenleme prensiplerinde yepyeni bir sayfa açtığını ifade etti.
MikroRNA ve Genetik Düzenlemeye Önemli Katkı
Victor Ambros ve Gary Ruvkun, mikroRNA’ların genlerin düzenlenmesindeki kritik rolünü ortaya koyan çalışmaları ile Nobel Tıp Ödülü’ne layık görüldü. Çalışmalarıyla hücre biyolojisi ve genetik alanlarında önemli bir ilerleme sağlayan ikili, genlerin nasıl düzenlendiğini ve kontrol edildiğini anlamak için yeni bir bakış açısı sundu. Nobel Komitesi, bu çalışmanın genetik araştırmalarda ve hastalıkların tedavisinde çığır açıcı sonuçlar doğurabileceğini belirtti.
Victor Ambros ve Gary Ruvkun Kimdir?
- Victor Ambros, 1953 yılında ABD’nin New Hampshire eyaletinde doğdu. Biyoloji lisans eğitimini 1975 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) tamamlayan Ambros, 1979 yılında aynı üniversitede doktorasını aldı. 2008 yılından bu yana Massachusetts Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde çalışmalarına devam eden Ambros, genetik ve hücre biyolojisi alanlarında uzman olarak tanınıyor.
Soldan sağa: Victor Ambros ve Gary Ruvkun
- Gary Ruvkun, 1952 yılında ABD’nin California eyaletinde dünyaya geldi. Lisans eğitimini 1973 yılında Berkeley’deki California Üniversitesi’nde tamamladı. Doktorasını “bakteriyel azot fiksasyon genleri” üzerine yaptığı araştırmalarla Harvard Üniversitesi’nde tamamlayan Ruvkun, şu anda Harvard Tıp Fakültesi’nde genetik profesörü olarak görev yapıyor.
2023 Nobel Tıp Ödülü’nün Sahipleri Kimdi?
Geçtiğimiz yıl Nobel Tıp Ödülü, mRNA tabanlı Covid-19 aşılarının geliştirilmesini sağlayan çalışmalarıyla 68 yaşındaki Macar asıllı bilim insanı Katalin Kariko ve 64 yaşındaki ABD’li bilim insanı Drew Weissman’a verilmişti. Bu çalışmalar, pandemi sürecinde milyonlarca insanın hayatını kurtarmada kritik bir rol oynamıştı.
Nobel Ödülleri Nedir?
Nobel Ödülleri, İsveçli mucit Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine 1901 yılından bu yana, fizik, kimya, tıp, edebiyat ve barış olmak üzere beş kategoride dağıtılıyor. Buna ek olarak, 1968 yılında İsveç Merkez Bankası tarafından Alfred Nobel anısına Ekonomi dalında da Nobel Ödülü verilmeye başlandı.
Ödüller, her yıl Alfred Nobel’in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık’ta düzenlenen özel bir törenle sahiplerine takdim ediliyor. Ancak tarih boyunca bazı yıllarda Nobel Ödülleri verilmedi. Ödül törenlerinin iptal edildiği yıllar genellikle Birinci ve İkinci Dünya Savaşları dönemlerine rastlıyor. Son olarak, Covid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021 yıllarındaki törenler de yapılamamıştı.
2024 Nobel Tıp Ödülü sahipleri Victor Ambros ve Gary Ruvkun, genetik bilimine katkı sağlayan bu değerli çalışmaları ile bilim dünyasında önemli bir iz bırakarak Nobel tarihine adlarını yazdırdılar.
Ömer Faruk ALA