Demans, hafıza kaybı ve düşünme yetilerinde bozulmalara yol açan ciddi bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Genellikle yaşlı bireylerde görülse de sadece yaşlanmanın doğal bir parçası değil. Beyindeki işlev kaybına bağlı gelişen bu rahatsızlık, bireyin günlük hayatını derinden etkiliyor. Uzmanlar, erken teşhis ve doğru yönetimle yaşam kalitesinin artırılabileceğine dikkat çekiyor.
DEMANSIN EN ÖNEMLİ BELİRTİLERİ
Demansın belirtileri hafif unutkanlıktan sosyal becerilerin kaybına kadar değişebilir. İşte dikkat edilmesi gereken başlıca semptomlar:
- Yakın geçmişte yaşanan olayları hatırlayamama.
- Günlük işleri organize etmede zorlanma.
- Konuşma sırasında kelime bulmakta güçlük.
- Zaman ve mekan algısında bozulmalar.
- Ani öfke patlamaları ya da içe kapanıklık.
Erken teşhis, bu belirtilerin yönetilmesi ve ilerlemesinin yavaşlatılması açısından büyük önem taşıyor.
EN YAYGIN NEDEN: ALZHEİMER
Demansın en sık görülen nedeni Alzheimer hastalığıdır. Bunun yanı sıra beyindeki kan dolaşım bozukluklarına bağlı vasküler demans, anormal protein birikintileriyle gelişen Lewy cisimcikli demans ve beynin ön loblarında meydana gelen hücre kaybı nedeniyle oluşan frontotemporal demans da yaygın görülen türler arasında.
Bazı durumlarda ise tiroid bozuklukları, vitamin eksiklikleri ve enfeksiyonlar gibi tedavi edilebilir nedenler demans belirtilerine yol açabilir.
SİGARA VE ALKOL TÜKETENLER TEHLİKEDE!
Demans riski yaşla birlikte artar, ancak yalnızca yaşlılıkla sınırlı değildir. Genetik yatkınlık, kronik hastalıklar (diyabet, hipertansiyon gibi) ve yaşam tarzı faktörleri de bu hastalığa zemin hazırlayabilir. Sigara ve aşırı alkol tüketimi gibi alışkanlıklar da riski artıran etkenler arasında.
TEDAVİ MÜMKÜN MÜ?
Demansın kesin bir tedavisi olmamakla birlikte semptomları kontrol altına alacak ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatacak yöntemler bulunmaktadır. Hafıza ve bilişsel fonksiyonları destekleyen ilaçlar, düzenli fiziksel egzersiz, sağlıklı bir beslenme planı ve sosyal aktiviteler tedavi sürecini destekleyen önemli unsurlar arasında.
UNUTMAYIN, ÖNLEM ALMAK MÜMKÜN!
Demansı önlemek veya riskini azaltmak için şu adımları atabilirsiniz:
- Akdeniz diyeti gibi antioksidan bakımından zengin bir beslenme düzeni oluşturun.
- Düzenli fiziksel egzersiz yapın.
- Bulmaca çözmek, kitap okumak gibi zihinsel aktivitelerle beyninizi uyarın.
- Sosyal çevrenizle güçlü bağlar kurun ve iletişimde kalın.
- Kronik hastalıklarınızı kontrol altında tutun.
Şefiye YILDIRIM