Yapıları sarmasıyla bilinen ve estetik görüntüsüyle pek çok bahçede tercih edilen İngiliz Sarmaşığı (Hedera helix), aslında sanıldığı kadar masum değil. Dış mekân süs bitkisi olarak popülerliğini koruyan bu sarmaşık, çevreye ve canlılara ciddi zararlar verebiliyor. İşte İngiliz Sarmaşığı’nın bilinen ve pek bilinmeyen zararları…
Ağaçların Sessiz Katili
İngiliz Sarmaşığı, tırmanıcı özelliği sayesinde ağaçlara kolayca sarılır ve zamanla gövdelerini tamamen kaplar. Bu durum, ağacın fotosentez yapmasını engeller. Işık alamayan ağaç, zamanla zayıflar ve kuruma tehlikesiyle karşı karşıya kalır. Özellikle yaşlı ve hassas ağaç türlerinde bu durum ölümcül olabilir.
Duvarlara ve Yapılara Zarar Veriyor
İngiliz Sarmaşığı’nın yüzeye tutunmasını sağlayan hava kökleri, tuğla ve sıva gibi yüzeylerde çatlamalara yol açabilir. Nem tutma özelliği nedeniyle duvarlarda rutubet oluşumuna zemin hazırlar. Uzun vadede yapısal bozulmalara neden olurken, restorasyon maliyetlerini de artırabilir.
Alerjik Reaksiyonlara Yol Açabilir
Bu bitkinin yaprakları ve özsuyu bazı bireylerde cilt tahrişine ve döküntülere neden olabilir. Özellikle sarmaşığa çıplak elle temas eden kişilerde kaşıntı, kızarıklık ve yanma gibi belirtiler görülebilir. Duyarlı bünyeler için risk oluşturmaktadır.
Zehirli Bir Bitki: İnsan ve Hayvanlar İçin Tehlikeli
İngiliz Sarmaşığı’nın meyveleri ve yaprakları zehirli maddeler içerir. Yanlışlıkla ağız yoluyla alındığında insanlarda mide bulantısı, kusma, ishal gibi zehirlenme belirtileri ortaya çıkabilir. Aynı şekilde evcil hayvanlar için de ciddi bir tehdit oluşturur. Bu nedenle çocukların ve hayvanların ulaşamayacağı alanlarda yetiştirilmelidir.
Yerli Bitki Türlerini Tehdit Ediyor
Bu sarmaşık, yayıldığı alanlarda baskın tür haline gelerek yerli bitkilerin yaşam alanlarını işgal eder. Toprağı yoğun şekilde kapladığı için çim, yer örtücü çiçekler ve çalıların gelişmesini engeller. Zamanla ekosistem dengesini bozarak biyoçeşitliliğe zarar verir.
Temizlemesi ve Kontrolü Zor
İngiliz Sarmaşığı, toprağa güçlü şekilde tutunan kök yapısı sayesinde oldukça dirençlidir. Bir kez kök saldıktan sonra tamamen temizlenmesi zordur. Koparılan dallar dahi kısa sürede yeniden köklenebilir. Bu nedenle düzenli bakım yapılmayan alanlarda hızla yayılır ve kontrol dışı büyür.
Balıkesir’de Sessizce Yayılıyor
Balıkesir’de özellikle sahil ilçelerinde bu sarmaşığa sıkça rastlanıyor. Edremit’te evlerin duvarlarını, Burhaniye’de ise park ve bahçeleri süsleyen İngiliz Sarmaşığı, kontrolsüz bırakıldığında bulunduğu alanı hızla sarıyor. Çoğu zaman estetik kaygılarla tercih edilse de, zamanla ağaçları kuruttuğu, sıvaları çatlattığı ve bazı bölgelerde tamamen kaldırılması gerektiği fark ediliyor. Özellikle yazlık alanlarda bahçe dekorasyonunda kullanılan bu bitki, yıllar içinde ciddi bir sorun haline gelebiliyor.
Güzelliğinin Ardında Gizlenen Riskler
İngiliz Sarmaşığı, ilk bakışta huzur veren bir doğallık sunsa da, arka planda çevre, yapı ve canlılar için büyük bir tehdit olabilir. Bu nedenle her güzel görünenin faydalı olmayabileceği gerçeği bir kez daha ortaya çıkıyor. Bu tür bitkileri kullanmadan önce etkilerini bilmek, doğaya ve insan sağlığına karşı sorumlu bir adım olacaktır.
Şefiye YILDIRIM