Deprem anında binada bulunan vatandaşların öncelikle panik yapmaması gerekiyor. Uzmanlara göre sarsıntı sırasında kontrolü kaybetmek, hayati tehlikeyi iki kat artırıyor. Bu nedenle sakin kalmak ve güvenli bir alan seçmek ilk adım olarak öne çıkıyor.
Odada sabitlenmemiş dolap, raf, pencere gibi devrilme riski taşıyan eşyaların yakınında durmamak büyük önem taşıyor. Bu tür eşyalar deprem sırasında düşerek yaralanmalara yol açabiliyor. Vatandaşların, sandalyeyle desteklenmiş sağlam bir masa altına ya da hacimli ve dayanıklı koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruyucu eşyaların yanına çökerek hayat üçgeni oluşturmaları tavsiye ediliyor.
Başı iki el arasına almak veya mümkünse bir yastıkla korumak, kafa travmalarına karşı etkili bir önlem olarak görülüyor. Sarsıntı geçene kadar “Çök – Kapan – Tutun” pozisyonunda beklemek gerekiyor. Uzmanlar, deprem devam ederken merdiven, balkon, cam kenarı gibi tehlikeli bölgelere yönelmenin kesinlikle yanlış olduğunu vurguluyor.
Asansörlerin deprem anında ve hemen sonrasında kullanılması asla önerilmiyor. Elektrik kesintisi, arıza veya artçı sarsıntıyla birlikte asansörlerde mahsur kalma riski son derece yüksek.
Sarsıntı sona erdiğinde evdeki elektrik, gaz ve su vanalarının kapatılması, olası yangın ve su baskınlarının önüne geçmek adına önem taşıyor. Kibrit ve çakmak gibi ateş kaynaklarının kullanılmaması, elektrik düğmelerine basılmaması gerektiği özellikle hatırlatılıyor.
Açık Alandaysanız Çevresel Tehlikelere Dikkat Edin
Depreme açık bir alanda yakalanan kişilerin ilk olarak enerji hatları, ağaçlar, bina duvarları ve yüksek yapıların yakınından uzaklaşması gerekiyor. Bu tür yapıların deprem sırasında devrilme, kopma ya da parça düşürme ihtimali oldukça yüksek.
Vatandaşların açık arazide çömelerek etraftan gelebilecek tehlikelere karşı tetikte olması gerektiği belirtiliyor. Toprak kayması, taş veya kaya düşmesi riski bulunan yamaç altlarında kesinlikle durulmaması gerektiği ifade ediliyor.
Depreme deniz kıyısında yakalananların, tsunami riskine karşı bölgeden hızla uzaklaşması hayati önem taşıyor. Binalardan dökülebilecek baca parçaları, sıvalar ve cam kırıkları da ciddi risk oluşturduğu için bu alanlara yaklaşılmaması gerekiyor.
Deprem Sonrasında Atılması Gereken Hayati Adımlar
Sarsıntı sona erdiğinde öncelikle kişisel güvenlik kontrol edilmeli, ardından çevrede yardım bekleyen insanlara destek olunmalıdır. Binada hasar oluşmuşsa içeri tekrar girilmemesi ve artçı sarsıntılar bitmeden yapıların yakınında beklenmemesi öneriliyor.
Gaz kokusu alınması durumunda derhal gaz vanasının kapatılması, cam ve kapıların açılması ve hemen binanın terk edilmesi gerekiyor. Deprem sonrası yangın riskinin oldukça yüksek olduğu biliniyor.
Acil durum çantasının yanınıza alınması, radyo ve televizyon gibi iletişim kanallarından yapılacak resmi uyarıların takip edilmesi önem taşıyor. Telefonların meşgul edilmemesi ve yalnızca acil durumlarda kullanılması tavsiye ediliyor.
Mahalle toplanma alanlarına gidilerek güvenli bölgelerde beklenmeli; yaşlı, bebek, engelli ve hamile bireyler gibi özel desteğe ihtiyaç duyan afetzedelere yardım edilmeli.
Deprem Çantası Hayat Kurtarır: İçinde Neler Bulunmalı?
Uzmanlar, her ailenin mutlaka bir deprem çantası hazırlaması gerektiğini belirtiyor. Çantada bir şişe su, pamuk, gazlı bez, yüksek kalorili ve uzun ömürlü gıdalar bulunmalı. İç çamaşırı, çorap, iklime uygun giysiler, ıslak mendil, tuvalet kağıdı ve hijyenik ped gibi temel ihtiyaç ürünleri de çantanın olmazsa olmazları arasında yer alıyor. Ayrıca ilk yardım çantası, uyku tulumu veya battaniye, düdük, çakı ve küçük makas gibi ekipmanların eklenmesi öneriliyor. Bu malzemeler, deprem sonrası bekleme sürecinde hem sıcaklık hem de güvenlik açısından kritik öneme sahip.
HABER MERKEZİ