Yaz aylarının ortasında Balıkesir kırsalında sıkça karşılaşılan bir bitki, dikkatli olunmazsa can yakabiliyor. Halk arasında “boru otu”, “deli ot”, “şeytan tütünü” veya “tilki elması” gibi adlarla bilinen bu bitkinin bilimsel adı Datura stramonium. Doğada kendiliğinden yetişen bu dikenli yeşil meyveli ve beyaz çiçekli bitki, sandığınızdan çok daha tehlikeli.
Bitkiyi Tanımak Kolay, Ama Yaklaşmak Riskli
Boru otunun dış görüntüsü oldukça dikkat çekici:
- Geniş, koyu yeşil yapraklar
- Beyaz, uzun ve boru şeklinde çiçekler
- Kirpi gibi sivri dikenlerle kaplı meyve kapsülleri
- İçinde çok sayıda siyah zehirli tohum
Bitkinin özellikle meyvesi ve tohumu yüksek oranda zehir içeriyor. Bu zehirler, vücuda girdiğinde sinir sistemini doğrudan etkileyerek çok kısa sürede tehlikeli sonuçlara yol açabiliyor.
Zehirlenme Belirtileri Sessiz Başlayıp Hızla İlerliyor
Bitkinin yaprağını çiğnemek, tohumunu yutmak ya da çiçeğini koklamak bile zehirlenmeye neden olabiliyor. Vücuda girdikten sonra:
- Ağızda kuruluk
- Göz bebeklerinde büyüme
- Kalp çarpıntısı
- Bilinç bulanıklığı
- Sayıklama ve gerçek dışı şeyler görme
- Kasılmalar ve bilinç kaybı
- Solunum durması
gibi belirtiler hızla ortaya çıkıyor. Müdahale edilmezse ölümle sonuçlanabiliyor.
5 Tohum Bile Hayati Risk Taşıyor
Bitkinin kuruyup açılan kapsüllerinden saçılan tohumlar oldukça küçüktür. Bu da onların yanlışlıkla yutulma riskini artırır.
- Yetişkin bir insan için 15-20 tohum
- Çocuk için ise 5-10 tohum bile ölümcül olabilir.
Bitkiyi bilmeyenler “şifa otu” ya da “doğal bitki çayı” sanarak kullanmaya kalkarsa sonuç faciaya dönüşebilir.
Tarla Kenarlarında Sık Görülüyor
Balıkesir’de özellikle yaz sonuna doğru tarla kenarlarında, boş arazilerde, dere yataklarında ve yol kıyılarında hızla yayılıyor. Kendi kendine çoğalan ve kuruduktan sonra tohumlarını rüzgârla dağıtan bu bitki, ertesi yıl aynı bölgede daha da geniş alana yayılabiliyor.
Çocuklar ve Hayvanlar İçin Ciddi Tehlike
Bitkinin dış görünüşü çocuklar için ilgi çekici olabilir. Dikenli meyvesi ya da çiçeğiyle oynayan çocuklar, farkında olmadan zehirlenme riskiyle karşı karşıya kalabilir. Aynı şekilde meralarda otlayan hayvanlar da bu bitkiyi yediğinde telef olabilir.
Bilinmeyen Bitkiye Dokunma, Tanımıyorsan Uzak Dur!
Boru otu, yaz aylarında doğanın gizli tehdidi olarak karşımıza çıkıyor. Her yıl çok sayıda insan bu tür bitkileri yanlış tanıdığı için sağlık sorunları yaşıyor. Gördüğünüzde koparmayın, koklamayın, çocuklarınızı uzak tutun.
Şefiye YILDIRIM