Karesi Beyliği’nin Osmanlı’ya Katılması

Osmanlılar için askeri ve siyasi genişleme açısından kritik bir adım olan Karesi Beyliği’nin Osmanlı topraklarına katılması, bölgenin stratejik önemini artırmıştır. Karesi, 14. yüzyılın sonlarına doğru Osmanlı topraklarına dâhil olmuş ve müstakil bir sancak olarak yönetimi Süleyman Gazi’ye verilmiştir. Yıldırım Bayezid, 1390’da Saruhanoğulları Beyliği’ni ele geçirdikten sonra Saruhan ve Karesi’yi birleştirerek oğlu Ertuğrul’a vermiştir. Ardından bu bölgenin yönetimine Bayezid’in oğlu İsa Bey atanmıştır. Ancak zamanla Saruhan ve Karesi tekrar ayrılmıştır.

Anadolu’daki Zorluklar ve Kıtlık

Karesi Beyliği’nin Osmanlı’ya katılmasının ardından Balıkesir bölgesi, pek çok zorlukla karşılaşmıştır. 1494 ile 1503 yılları arasında bölge genelinde büyük bir kıtlık yaşanmış, bu durum halkın geçim kaynaklarını olumsuz etkilemiştir. 1525-1527 yılları arasında ise büyük bir çekirge felaketi Balıkesir’in tarımını olumsuz etkilemiş, bölgedeki mahsuller büyük zarar görmüştür.

Depremler ve Göçler

Balıkesir, tarih boyunca birçok büyük depremle sarsılmıştır. 21 Eylül 1577’de bölgede yaşanan çok şiddetli bir deprem, halkı derinden etkilemiş ve önemli can ve mal kayıplarına yol açmıştır. Ayrıca, 1596-1610 yılları arasında Anadolu’daki Celali İsyanları’nın etkisiyle doğudan batıya doğru göç eden yörüklerin bir kısmı Balıkesir’e yerleşmiştir.

Balıkesir’in İdari Yapısındaki Değişimler

Osmanlı döneminde, Balıkesir Karesi Sancağı olarak çeşitli idari yapılar içinde yer almış, zaman içinde farklı eyaletlere bağlanmıştır. 1816 yılında Karesi Sancağı, Anadolu Eyaleti’nden ayrılarak Hüdavendigâr ve Kocaeli Eyaletleri’ne bağlanmıştır. 1845 yılında Karesi ve Saruhan Sancakları birleşerek yeni bir eyalet kurulmuş, ancak bu eyalet 1847’de kaldırılarak Karesi tekrar Hüdavendigâr Eyaleti’ne bağlanmıştır.

Yunan İsyanı ve Aşiretler Arası Çatışmalar

1821 yılında Ayvalık Rumları, Yunan İsyanı’na katılmış ve bu durum, Balıkesir bölgesinde büyük bir karışıklığa yol açmıştır. Balıkesir Mutasarrıfı, bölgedeki konar-göçer aşiretleri Rumlar üzerine salmış, bu süreçte Kepsut Çepnileri’nin de başında bulunduğu aşiretler önemli bir rol oynamıştır. Ancak isyan, yerel aşiretlerin yardımıyla bastırılmıştır.

Karesi ve Hüdavendigâr Eyaletleri

Karesi ve Saruhan Sancaklarının birleşmesiyle 1845 yılında yeni bir eyalet kurulmuş olsa da, bu eyalet 1847 yılında kaldırılmıştır. 1867’de ise Hüdavendigâr vilayet olmuştur. 1881-1888 yılları arasında ise Karesi vilayet statüsüne yükselmiş, 29 Ocak 1898’de ise Balıkesir’de yine çok şiddetli bir deprem olmuştur.

Modern Dönem ve Bağımsızlık

1909 yılında Karesi, bağımsız bir sancak olarak yönetilmeye başlanmıştır. Bu gelişmeler, Balıkesir’in Osmanlı dönemindeki idari ve coğrafi yapısındaki önemli değişimleri yansıtmaktadır.

Balıkesir’in tarihi, pek çok büyük dönüşüm ve zorlukla şekillenmiş, bu süreçte kent halkı birçok felakete rağmen direncini koruyarak modern zamanlara ulaşmıştır.

Şefiye YILDIRIM