6 Şubat Kahramanmaraş merkezli meydana gelen ve ‘Asrın felaketi’ olarak tarihe geçen depremlerin üzerinden bir yıl geçerken; Bakanlık, 11 şehirde 930 şantiyede, 110 bin 450 personelle gece gündüz demeden çalışmalarını sürdürüyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, doğrudan 11 ilin toplamda ise 18 ilin etkilendiği depremin ilk anında itibaren hasar tespit çalışmalarına başladı. 6 milyondan fazla bağımsız bölüm incelendi. Yapılan hasar tespit çalışmalarına göre, 680 bin konut 170 bin ticari alandan oluşan 850 bin bağımsız bölüm ağır hasar alarak kullanılamaz hale geldi.
REZERV ALANLARDA 207 BİN KONUT İNŞA EDİLİYOR
Bakanlık tarafından ilk etapta depremzedeler için konteynerler vasıtasıyla geçici barınma alanları ve iş yerleri inşa edildi. Yine etütleri yapılmış sağlam zeminlere sahip rezerv alanlarda inşa faaliyetlerine başlandı. Şu anda 207 bin konutun rezerv alanlarda inşası hızla devam ediyor. Ayrıca, şehrin hafızasını barındıran zemin etütleri yapılmış sağlam zeminlerde 50 bin konutun peyderpey ihalesi yapılıp inşasına başlanıyor.
50 BİN ÇELİK KÖY EVİ YAPILIYOR
15 Eylül 2023 tarihinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki başkanlığında gerçekleşen ‘Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm Şurası’ sonuç bildirgesinde ‘köy evlerinin çelik konstrüksiyondan inşa edilmesi’ önerisiyle afet bölgesinde çelikten köy evlerinin yapımına başlandı. Şu anda 50 bin çelik köy evinin bir başlandı, bir kısmının da ihalesi devam ediyor.
YAPIMI DEVAM KONUT SAYISI 307 BİNE ULAŞTI
Deprem bölgesinde yapımı süren ve ihale aşamasında konut sayısı 307 bin 66’ya ulaştı.
İMAR PLANLARI VE UYGULAMALARI GEDAŞ TARAFINDAN YÜRÜTÜLÜYOR
Deprem bölgelerinde Bakanlığın koordinatörlüğünde zemin araştırmalarına yönelik mikrobölgeleme ve zemin etüt çalışmaları, kentsel tasarım ve mimari projeler, imar planları ve uygulamaları, vatandaşların bilgilendirilmesi ve uzlaşmaların yapılması işlemleri GEDAŞ tarafından yürütülüyor.
46 BİN KONUT DEPREMZEDELERE TESLİM EDİLİYOR
Bölgede yapımları TOKİ, Emlak Konut ve Yapı İşleri Genel Müdürlüğü tarafından devam eden afet konutları ve köy evlerinin teslimine başlandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla 3 Şubat’ta Hatay’da gerçekleştirilen konut teslim töreninin ardından 4 Şubat’ta Gaziantep’te TOKİ ve Yapı İşleri eliyle yapılan kalıcı konutlar hak sahiplerine teslim edildi.
Şubat ayı içerisinde toplamda 45 bin 901 konutun kura çekimleri tamamlanarak depremzedelere teslim edilecek.
2 AY İÇERİSİNDE TESLİM EDİLEN KONUT SAYISI 75 BİNE ULAŞACAK
Mart ayının ortasına kadar ise 30 bin konutun daha kuraları gerçekleştirilecek. 2 ayın sonunda toplamda 75 bin 364 konutun kuraları tamamlanıp, depremzedelere teslim edilmiş olacak.
YERİNDE DÖNÜŞÜM İLE MAHALLE KÜLTÜRÜ YAŞATILIYOR
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, evi yıkılan depremzedelerin topraklarından uzaklaşmamaları için de projeler hayata geçirdi. ‘Yerinde dönüşüm’ kampanyası ile afetzedelere kolaylık sağlandı. Depremzedelerin bir an önce güvenli evlerine, sıcak yuvalarına kavuşabilmeleri için başlatılan kampanya kapsamında, hibe ve krediler 2 yıl geri ödemesiz, 10 yıl vadeli ve faizsiz olarak veriliyor. Etütleri yapılmış sağlam zeminlerde inşa faaliyetleri planlanan Yerinde Dönüşüm projesine başvurular 255 bine ulaştı. Yerinde Dönüşüm projesi kapsamında hibe ve kredi desteği alarak Bakanlığın denetiminde TOKİ güvencesinde, kendi evlerini zemin etütleri yapılmış sağlam zeminlerde yapmak isteyen yaklaşık 15 bin vatandaş da işlemlere başladı.
ŞEHİR MERKEZLERİNİ BAKANLIK AYAĞA KALDIRIYOR
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, depremden etkilenen şehirlerin meydanlarına, ana caddelerine de özel bir önem gösteriyor. Bu kapsamda, şehir meydanları; sahip oldukları tarihi, kültürel varlıkları muhafaza etme prensibiyle ihya ediliyor. Özellikle depremden en çok etkilenen şehirler ve ilçelerdeki meydanlar ve meydanlara açılan ana caddeler Bakanlık tarafından ihya ediliyor. Bu kapsamda, Hatay, Adıyaman, Kahramanmaraş ve Malatya’da hummalı bir çalışma sürüyor. Tarihi değerler korunurken şehir meydanları afetlere dirençli bir şekilde yeniden ihya ediliyor.
İLBANK ARACILIĞIYLA YEREL YÖNETİMLERE 56 MİLYAR TL HİBE DESTEĞİ SAĞLANIYOR
Ayrıca depremin etkilediği 11 şehirde; yapılacak içme suyu, atık su, kanalizasyon, arıtma tesisi gibi altyapı projeleri için İLBANK aracılığıyla yerel yönetimlere 56 milyar TL hibe desteği sağlanıyor. Şu an projelendirme çalışmaları sürdürülürken, bu yaz itibarıyla altyapı çalışmalarına başlanacak.
Serpil ÇAKIRÇAVUŞ